Bruksizm to inaczej zgrzytanie zębami u dzieci, które, podobnie jak u dorosłych, może nieść ze sobą znaczne konsekwencje. Zjawisko to zazwyczaj obserwuje się w nocy i choć powszechnie kojarzone jest ono z występowaniem u dziecka pasożytów, przyczynami tego schorzenia zazwyczaj jest coś innego. Po czym rozpoznać bruksizm u swojego malucha i w jaki sposób go leczyć?
Przyczyny zgrzytania zębami u dziecka
Zgrzytanie zębami u dzieci najczęściej ma miejsce podczas snu i charakteryzuje się nieświadomym zaciskaniem szczęki. Przyczyn zgrzytania zębami jest kilka. Najczęstszą jest nadmiar stresujących sytuacji lub bodźców. Bruksizm u dziecka może być również wywołany wadą zgryzu lub różnego rodzaju zmianami w jamie ustnej. Powodem mogą też być infekcje ograniczające przepływ powietrza w jamie nosowej. Często zgrzytanie zębami może być ich reakcją na odczuwany ból głowy, ucha czy mięśni, a także może być skutkiem porażenia mózgowego bądź reakcją na zażywane leki. Zgrzytanie zębami u małych dzieci oraz niemowląt może być spowodowane niedojrzałością układu mięśniowego i nerwowego oraz sposobem połykania związanym z wąską szczęką dziecka. Ważną przyczyną bruksizmu u dzieci mogą być choroby pasożytnicze. Pamiętajmy jednak, że we wczesnym dzieciństwie zgrzytanie zębami nie jest czymś nadzwyczajnym. W trakcie rozwoju dziecka wyrzynają się pierwsze zęby, przez co zmienia się ustawienie żuchwy i zębów względem szczęki. Stąd pojawiające się często nocne zgrzytanie zębami u dzieci, które jednak w tym wieku nie jest groźne.
Zgrzytanie zębami w nocy u dzieci – objawy
Zgrzytanie zębami u dziecka charakteryzuje się nie tylko specyficznym, niekiedy wręcz denerwującym odgłosem, ale też znacznie większymi problemami. Najpowszechniejszym z nich jest ścieranie zębów. Oczywiście można powiedzieć, że ścieranie się zębów wraz z wiekiem jest zjawiskiem normalnym. Jednak to prawidłowe, fizjologiczne ścieranie przebiega równomiernie. W efekcie brzegi starcia zębów są gładkie, natomiast ich powierzchnia matowa. Z taką sytuacją mamy do czynienia np. u dzieci 6/7-letnich i jest to proces pożądany, gdyż umożliwia prawidłowy rozwój zgryzu i wzrost żuchwy. Jednak nałogowe, wręcz patologiczne zgrzytanie zębami podczas snu znacznie przewyższa stopniem starcia zębów te fizjologiczne. Zęby ścierają się wtedy nierównomiernie, posiadają ostre brzegi, a ich powierzchnia jest błyszcząca. Niekiedy się zdarza, że dziecko „zjadło” sobie (a więc starło) nawet połowę wysokości korony przednich zębów. Długofalowy bruksizm podczas snu u dziecka może również objawiać się pęknięciami szkliwa, złamaniem zęba, bólem mięśni żwaczy czy bólem głowy.
Jakie konsekwencje ma bruksizm?
Nałogowe zgrzytanie zębami u dzieci powoduje głównie ich ścieranie, przez co są nierówne i mogą być nadwrażliwe. W przypadku silnych objawów dochodzić może do rozchwiania, a nawet pęknięcia zęba. Nadmierne zaciskanie szczęki często skutkuje także krwawieniem dziąseł. Na języku dziecka mogą też powstawać odciśnięte ślady koron zębów, ponieważ w trakcie zgrzytania zębami może dochodzić do jego przygryzania. Dokładnej oceny stanu uzębienia malucha dokonuje stomatolog, dlatego też istotne są regularne wizyty u specjalisty.
Objawami związanymi z bruksizmem są także:
- ból głowy,
- problemy z utrzymywaniem równowagi,
- bóle karku lub kręgosłupa,
- trudności przy szerokim otwieraniu ust,
- problemy ze słuchem oraz wzrokiem,
- bóle okolic żuchwy.
Warto zwracać uwagę nawet na najmniej oczywiste objawy zgrzytania zębami u dziecka. Niezauważony bruksizm prowadzi zazwyczaj do poważnych konsekwencji, przez co maluch nie tylko będzie borykać się z bólem, lecz także z problemami wymagającymi leczenia stomatologicznego.
Leczenie zgrzytania zębami u dzieci
Zgrzytanie zębami na ogół nie jest schorzeniem groźnym, zwłaszcza gdy występuje ono we wczesnych latach dziecka. Problem zgrzytania zębami u dziecka powinien nas niepokoić, jeśli dotyczy dziecka z zębami stałymi lub schorzenie to trwa długotrwałe. Sposób leczenia bruksizmu zależeć będzie od przyczyn, które wpłynęły na wystąpienie problemu. Na przykład gdy zgrzytanie zębami u dziecka wywołane jest wadą zgryzu, konieczne będzie udanie się z dzieckiem do ortodonty. Zaleci on specjalne szyny relaksacyjne i ochronne na zęby, aby unikać ścieranie się zębów.
Istotną kwestią, która może wpłynąć na uniknięcie zgrzytania zębami u malucha, jest zadbanie o uspokojenie i rozluźnienie dziecka przed snem. Zgrzytanie zębami najczęściej przechodzi samoczynnie wraz z wypadnięciem zębów mlecznych. Jednakże w przypadku gdy problem nie przemija, warto skonsultować się ponownie ze specjalistą.